• Prof. Dr. Bayram Ali Çetinkaya
    • Prof. Dr. Bayram Ali Çetinkaya
    • Prof. Dr. Bayram Ali Çetinkaya
    • Prof. Dr. Bayram Ali Çetinkaya
    • Prof. Dr. Bayram Ali Çetinkaya
Üyelik Girişi
Videolar

Yeni Yayımlanan Kitaplar

   

İsmail Haqqi His Life Works and Views
Bayram Ali Çetinkaya
İNSAN YAYINLARI

ibn rüşd (1. cilt) (uluslararası ibn rüşd sempozyumu bildirileri) doğu-batı ilişkisinin entelektüel boyutu ibn rüşd'ü yeniden düşünmek



ibn rüşd (2. cilt) (uluslararası ibn rüşd sempozyumu bildirileri) doğu-batı ilişkisinin entelektüel boyutu ibn rüşd'ü yeniden düşünmek




Dini ve felsefi metinler: Yirmibirinci Yüzyılda yeniden okuma, anlama ve algılama

Bayram Ali Çetinkaya(Editör)

Doğu-Batı: İki Dünyanın Buluştuğu Noktada Düşünce Günleri



İzmirli İsmail Hakkı
Bayram Ali Çetinkaya
 İNSAN YAYINLARI



15 TEMMUZ DESTANI
Bayram Ali Çetinkaya
bacetinkaya@hotmail.com
“Gâvur” bıçağıyla Kurban kesilir mi?-I
07/09/2017

“Gâvur” bıçağıyla Kurban kesilir mi?-I

Mir’ât Haber’de Ali Rıza Demircan hocamızın yazdığı  Gâvur uçaklarıyla hacca gitmek caiz midir?” isimli makale, yukarıdaki başlığı ve onun muhtevasını oluşturmaya vesile oldu. Aslında bu başlığın esin kaynağı, 12. Yüzyılın Endülüs’lü (Kurtubalı) hakîm (filozof), hâkim ve hekim İbn Rüşd’dür (1126-1198). Onun zengin tefekkür birikimini yansıtan muhtasar eseri Faslu’l-Makâl, döneminde tartışılan konuları ele alan klasikleşmiş bir kitaptır.

İslam Dünyasının Gerilemesindeki Temel/Esas Sorunlar

On ikinci yüzyılda İslâm dünyasının gerilemeye başlaması, toprak kayıpları, bilim/ilim üretememe, fetihlerin durması, küçük devletlere bölünme, Bağdat’taki halifenin sembolik hale dönüşmesi, Müslüman âlim ve mütefekkirlerin temel problemleri haline gelmişti. Doğudan gelen Moğol İstilası, Batı’dan gelen Haçlı Seferleri ve içeride kangren bir mesele olan Hasan Sabbah ve Haşhaşî Hareketi, yani Batınî akımların güçlenmesi karşısında tartışmalar alevlenmişti.

Bu çerçevede mevcut durumu yaratan sorunların temel sebeplerinden uzaklaşılarak, -çoğunlukla bugün de yapıldığı gibi- doğrudan etkisi olmayan konular üzerinden suçlular ihdas edilir. Yukarıda sayılan problemlerin temelinde; büyük İslâm filozofu, kelamcısı, fakihi ve mutasavvıfı Gazâlî’nin yanlış anlaşılması, taht kavgaları, saray içi rekabet, lüks ve aşırı tüketim gibi sebeplerle birlikte zikredilen iç ve dış tehditlerin varlığı söz konusudur. Taht kavgalarının tetiklediği ve tahrik ettiği siyasî ve ideolojik çatışmalar da, mevcut sorunları arttırmıştır.

Dinin Özünden Uzaklaşma Kaygısı

Batınî hareketlerin yaygınlık kazanması ve sapkın anlayış ve yorumların şüyu bulmasından, felsefe, aklî düşünce ve filozoflar mesul tutuldu. Aklî ilimlerin, fitne ve sapkınlığa yol açtığı, insanları dinin özünden uzaklaştırdığı ifade edildi. Bu kaygılara ve sorulara cevap olmak üzere, İbn Rüşd Faslu’l-Makâl’ı kaleme aldı. Müslüman hakîm İbn Rüşd, bu eserde hikmet (felsefe) ile şeriatın (din), hakikate ulaşmada iki yol olduğunu vahyî ve nebevî delillerle/referanslarla kısa ve öz bir şekilde anlatır.

Akıl ile Vahiy, Din ile Felsefe, Hikmet ile Şeriat İlişkisi

Aslında bu tartışma, İslâm tefekkür dünyasının kadîm meselesi olan, akıl ile vahiy, akıl ile nakil, din ile felsefe, hikmet ile şeriat ilişkisinin (uygun veya uygun olmadığının) müzakeresinden başka bir şey değildir.

İslâm’dan önceki toplumların ve halkların aklî birikim ve tecrübesinden haberdar olmak, Müslümanlar üzerine bir gerekliliktir (vaciptir). Zira İmam-ı Ebu Hanife’nin “fıkıh” tanımında olduğu gibi, “Müslümanın kendi lehinde ve aleyhinde olanları bilmesi” onun mesuliyetidir. Tefekkür tarihimiz bunun örneklerine şahitlik etmektedir. Öte taraftan, bilgi gücü ve mirasından yararlanılacak olan geçmiş toplumların inançlarının, “tevhidi” olup olmaması önemli değildir.

Bunu Kurtuba Kâdısı İbn Rüşd’ün zikredilen eserindeki güzel bir benzetmeyle anlatmak gerekirse; kurban kesmeye uygun bir bıçak bulunursa, onunla kurban kesmenin doğru ve mümkün olması için, bu aletin bizimle aynı inancı taşıyan kimseye ait olması gerekmez. Yeter ki, kesme işlemi için gerekli şartlar bulunsun. Yani bıçağı üreten kişinin Müslüman, gayrimüslim, gâvur, zındık, mülhid veya pagan olması önemli değildir. Bir alet olarak bıçaktan ziyade, onunla kesilecek hayvan veya kurbanın helal veya kesilebilir olup olmadığına; gerekli İslâmî kuralların yerine getirilip getirilmediğine bakılır.

Geçmiş Medeniyetlerin Birikimi

İbn Rüşd’dün de dediği gibi, eskiler “en mükemmel şekilde araştırıp bulduklarından”, bizim onların kitaplarına uzanıp, söylediklerine bakmamız icap etmektedir. Eğer onların söylediklerinin hepsi doğru olursa, bunları kabul ederiz. Şayet onların söylediklerinde doğru olmayan şeyler varsa, bunlara dikkatleri çekeriz, yanlışlarını ortaya koyar ve reddederiz.

Hâsılı geçmiş milletlerin ideal olana ulaşmak için düşünerek ve araştırarak/tecrübe ederek bulduklarını ve onlardan bize kadar ulaşan kitaplarını incelememiz gerekmektedir. Eğer onların söyledikleri şey doğruysa alırız; doğru olmayan hususlar bulunursa, onlara dikkat çekeriz. Başkalarını da ondan sakındırırız.

Eskilerin Kitaplarındaki Amaçla Dinin Amaç ve Maksadı Aynı

Şu halde İslâm’dan önceki toplumların ortaya koydukları kitapları inceleyip değerlendirmek, dinin bize yüklediği bir mesuliyettir. Zirâ onların kitaplarındaki amaç ve maksatlarla, dinin teşvik ettiği amaç ve maksatlar birbiriyle paralellik göstermektedir.

Kim bu kitapları ele alıp değerlendirmeye lâyık olanı (zekâ, adalet, ilim ve ahlâk sahibi olanı) bu işten alıkoyarsa, dinin halkı Allah’ı bilmeye davet ettiği kapıdan insanları uzaklaştırmış olur. Bu kapı ki, Allah’ı hakkıyla bilmeye götüren bakış (nazar) ve tefekkür kapısıdır. Bu kapıya sırt çevirmek ise, bilgisizliğin zirvesi ve Allah’tan uzaklaşmanın son raddesidir.

Prof. Dr. Bayram Ali ÇETİNKAYA
http://www.mirathaber.com/prof-dr-bayram-ali-cetinkaya-gavur-bicagiyla-kurban-kesilir-mi-i-79-1730y.html


565 kez okundu. Yazarlar

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yapmak için tıklayın

Yazarın diğer yazıları

Emin Kişi ve İstikamet - 06/08/2021
Güvenilir mü’minin dili, küfür, lanet, kaba ve çirkin sözden uzaktır. Haya ve edep emin kimsenin şahsiyetini inşa eder.
Minberlere Ruh Veren Usta - 03/08/2021
Abdestli olarak eline aldığı ceviz ağacından üretilmiş kerestelerine şekil verir ve onlara ruh katar.
Güven dili ve hakikat - 29/07/2021
Güvenin olduğu hallerde fitne ve fesat yoktur. Güven zulmü yok eder, zâlimi hareketsiz bırakır.
Zaman ve Ezan - 21/07/2021
Akıllı ve başarılı kimse, ömrünü ve zamanını fayda üzerine kuran kişidir. O bilir ki; zaman, sahip olunan en değerli hazinedir.
İbrahim'in Yakarışı - 21/07/2021
İbrahim’in imtihanları yakarışlarının bir sınavıdır. Her dua ve yakarış İbrahim’i yeni bir imtihan ve mücadeleyle karşı karşıya bırakır.
Zaman ve Ezan - 07/07/2021
Zaman, hızlı geçen bir akıştır/süreçtir. Hız arttıkça zaman azalmaktadır.
Zamanın Kıyameti - 04/07/2021
Ömür, ilim, mal, beden, zamanla doğrudan ilişkilidir. Ömür insana ve varlığa faydalı ise, zaman bereketli geçmiş demektir.
Zamanın değeri(ni ölçmek) - 23/06/2021
Zamanı değerlendirmek, irade ve tercihle gerçekleşmektedir. Dikkat edilmesi gereken husus, her şeyi uygun bir vakitte ve yeri geldiğinde yapmaktır.
Orucun Kilidi Kanaat - 18/06/2021
Ruh ve bedenin ıslahı ve terbiyesi oruçla gerçekleşir. Nefsi terbiye eden ve ahlâkı güzelleştiren orucun kapısı sabırdır.
 Devamı
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi1
Bugün Toplam80
Toplam Ziyaret148376
Etkinlikler
YENİ ÇIKAN ESERLER
                                               






                                             


                                               
                                                                                        
                                                      
                                                   
     





Yayımlanan Eserler


Sayıların Gizemi ve Tasavvufun Dinamikleri
Bayram Ali Çetinkaya
İnsan Yayınları


   İlkçağ Felsefesi Tarihi
Bayram Ali Çetinkaya 
İNSAN YAYINLARI









Yitik Bilgi ve Hikmet
Bayram Ali Çetinkaya





İslam Medeniyetinin Dinamikleri
Bayram Ali Çetinkaya
 İNSAN YAYINLARI



İrfan ve Hikmet Peygamberi 
Bayram Ali Çetinkaya
   İNSAN YAYINLARI
   



   Şems-Mevlana Dostluğu
     Bayram Ali Çetinkaya
     İNSAN YAYINLARI
      


Medine'den Medeniyete

Bayram Ali Çetinkaya
İNSAN YAYINLARI