Şahsiyetin sahibi çocuğa, gelenek ve köklerimizin getirdiği saygı ve hürmet duygusu verilmelidir. Hürmet duygusu, ‘alçaltma, kendini inkâr ve eksiltme değildir.’ Çünkü onun içinde insanlık cevheri bulunmaktadır. Sevgi ve hayranlık, hürmet duygusunu geliştirir. Bundan dolayı ahlâk terbiyesinde ilk yapılacak husus, hürmet duygusunu ve alışkanlığını kazandırmaktır. Hürmet, beraberinde vicdan ve merhametin de taşıyıcısı olmaktadır.
‘Yaratıcı ıstırap’ ifadesini kullanan Nurettin Topçu, bununla hizmet, vicdan ve fedakârlık duygusunu taşımayı kastetmektedir. Merhamet duygusu, ilkokul çocuğu için geleceğin ahlâklı, olgun insanı olma karakterini kazandırır. Bu açıdan ilkokulun asıl amacı ve nihaî gayesi, ‘şahsiyet sahibi insan yetiştirmektir.’ Aksi takdirde ‘makine kadar gaddar ve merhametsiz, kindar ve hürmetsiz bir nesil yetiştirmek’ zorunda kalmamız kaçınılmaz hale gelir. Burada ilkokulla birlikte hayatla mücadele içinde olan çocuğun modeli, muallimdir. |
23.05.2021 |
İnsan fidanına ruh aşısıyla hayat veren muallim, her türlü bilgiyi öğretmez. Vazifesini bilen muallim, ihtiyaç duyulanı öğretir. Lazım olanı belletir. Hayat serüvenine hazırlar. Realite ve ideal onun ilkeleridir. Tıpkı peygamberler gibi, ruh tabipleri olan muallimler, ruhların kurtarıcılarıdır. Erdemli ve hikmet erbabı şeyhler ve mürşitler, tıpkı Hoca Ahmet Yesevî gibi, fazilet okulunda erdemli insan yetiştirirler.
Hayatın anlamını çözen insanlar, ruhumuzu aşılayan hekim gibi olan muallimlere muhtaçtırlar. Ruh dünyası, duygu, bilgi ve irade bölgelerindeki hasarları, muallimlerin müdahalesiyle/rehberliğiyle çözümler. Aksi takdirde Nurettin Topçu’nun söylediği gibi, ‘şayet bunlardan bir kısmı ihmal edilirse ruhî yapı buhran içinde kalır, sayıklar ve kendine gelemez. Duygular sahasında eğitim en küçük yaşta başlayacaktır. Kalbe yapılan ilk aşı, merhamet aşısıdır.’ |
16.05.2021 |
İbadet ve kulluk, orucun ruhudur. Ruh ve beden, bütün irfanî ve zâhid kulluğunu oruçla yaşar. Oruç, ruhu yüceltir, bedeni kulluğa hazırlar. İtaat ve rızayı gönüllü kabul eden oruç, ibadetle zenginleşir. Tefekkür, tezekkür, tilavet, zikr, fikr, muhasebe, murakabe, ibadetin türleridir. Lisanî, kalbî ve zihni ibadet, ramazanda en yüksek zirvesini gösterir. Yalancı ve sahte bütün kapılar, orucun anahtarıyla kapatılır. Şehvet, şeytan ve nefsin tüm hazları, orucun manevî murakabesi altındadır. Şuur ve bilinç, uyanık ve müteyakkız hallerini oruçla kazanır. Dimağ ve zekâ, oruçtaki ibadetle keskinleşir.
Ramazan ibadeti, sadece oruç değildir. Oruç, ibadetlere kendi haliyle bir rota çizer. Allah’ın rızası, bu yol istikametinin levhasıdır. Bu levha yanlış istikametleri gösterirse, beden ve ruhtan meydana gelen kul, yeni rotalar arar ki, orada tevhit yoktur. Hakk’ın birliği yerine, batılın çokluğu hüküm sürer. |
16.05.2021 |
08.05.2021 |
Yardım, iyilik ve hayır oruçla daha bir güzel ve bereketlidir. Bereketi en güzel, infak tarif eder. Mal ve servet vermekle artar, ziyadeleşir, başka gönüller inşa eder. Umutsuz ve solgun yüzleri, infak neşelendirir, güldürür, sevindirir. Hayata tutunmayı sağlar, ümitsizlik ve yeisin çaresizliğinden kurtarır. Vereni yüceltir, ona malın ve mülkün gerçek Sahibi’ni hatırlatır. Malik olduklarının birer emanet olduğunu aklına getirir. Alan muhtacı ise rahatlatır, yaşama bağlar. İhtiyaç sahibine de Rızık Vereni düşündürür.
Mutlu ve huzurlu erdemli bir cemiyet, infakla paylaşmakla kurulur. Zenginlik ve servetin belirli ellerde toplanması, toplumun dengesini bozar. Fitne, suç ve şerrin insanlar arasında yaygınlaşmasına sebebiyet verir. |
08.05.2021 |
İslâm Milletinin ruh temellerini atan ilk muallimler, peygamberler, nebiler ve resuller olmuştur. Nitekim Platon için ‘Attika (Yunanca) dilinde konuşan Musa’ denilmesi, bunu göstermektedir. İnancı, bilgiyi, hayrı, erdemi, izzeti ve cesareti öğreten hakikat elçisi peygamberler, insanlığın muallimleridir.
Devlet ve mektep, Topçu’nun deyimiyle, o kadar içiçe girmiştir ki, neredeyse tek bir kuruma dönüşmüştür. Daha sonraları devlet ve mektep ayrılsa da çok sıkı irtibatları ve ilişkileri devam etmiştir. Devlet aklı, muallim ve âlimin ‘emrinde’ olduğu sürece toplum şanlı ikballer yaşadı. Ne zaman ki, muallim, devlet adamının emir kulu haline dönüştü, işte o zaman cemiyet ve toplumda sıkıntılar baş gösterdi. Bunun en güzel örneklerini Osmanlı sarayında görmek mümkündür. Hükümdarlar, en kıymetli varlıkları evlatlarını/şehzadelerini, yani geleceğin yöneticilerini muallimlere emanet ettiler. |
08.05.2021 |
Maarifin bugünün dünyasıyla yarışabilmesi ve ayakta kalabilmesi, muallimlerin ruh inkılabını gerçekleştirmelerine bağlıdır. Nurettin Topçu, köydeki çocuk ve gençlerin geleceği inşa etmelerini muallimlerin idealist olmalarıyla ilişkilendirir: ‘Ruhî inkılabın yapılabilmesi için sadece şöhretli saadeti üniversiteye doçent, profesör olmaktan başka emelleri bulunmayan insanlar değil; köyde yaralı bereli, gübrelik içinde dolaşan daima mustarip ve kim olduklarını bilmediği birtakım efendilere uşak olmaya mahkûm, büyük ecdadının tarihinden getirdiği zeka kabiliyetlerini her gün toprağa gömen köylü çocuklarına, insanlık için örnek olacak bir medeniyetin sahipleri haline getirmeyi ülkü edinen profesörler lazım.’ Böylece idealist üniversite hocalarının rehberliğinde yetişen ‘tam kültürlü’ muallimlere ihtiyaç duyulmaktadır. |
30.04.2021 |
Verilene razı olan kanaatkâr; ihlas, tevekkül, rıza, reca ve vefa ile donatılmış kalp insanıdır. Öncelikle kalbin kanaat etmesi lazımdır ki, bütün beden ve organları ona tabi olsun. Kalbin doyumu, ruhun tatmin olmasıdır. Beden bu manevi tatmin ile maveraya yükselişini gerçekleştirir.
Tutku, heva-hevas ve ihtiras kalbi karartır. Onunla birlikte ruhu ve bedeni fesada uğratır. Oruç, dirilişi gerçekleştiren kulluktur. Hırs ve ihtiras öldürür, oruç ise yaşatır. Hayatı inşa eder, iki cihana azık olur. Oruç, ‘vadiler dolusu altına’ sahip olanı ‘hiç’liğe taşır. Varlığını insana hatırlatır. Kanaat ise, insana kendini sorgulatır. Geçici ve yok olucu eşyanın faniliğini öğretir. Fâni olan Hakk’ın murakabesi altında selim insana dönüşür. O insan ki, aklıyla vicdanıyla kendinden başka herkesi düşünür. Adeta bütün insanlığın yükünü sırtlanır. Onların ıstırap ve sıkıntılarına tâlip olur. |
30.04.2021 |
30.04.2021 |
29.04.2021 |
1 ... ![]() ![]() |